Licencja na oprogramowanie to w rzeczywistości umowa, w której użytkownik akceptuje warunki producenta, aby móc korzystać z określonego programu. W ramach tej ogólnej koncepcji istnieje wiele wariantów lub rodzaje licencji na oprogramowanie (bezpłatne lub płatne, ograniczone geograficznie lub czasowo, z mniejszymi lub większymi ograniczeniami...), które tutaj wymienimy i wyjaśnimy.
Umowy te określają warunki i klauzule, które muszą być spełnione przez tych, którzy chcą korzystać z określonego programu. Wszyscy użytkownicy, którzy ją pobierają, instalują lub korzystają z niej, zobowiązani są do przestrzegania tych zasad.
Jednym szczegółem, o którym należy pamiętać, jest to, że kiedy kupujemy lub pobieramy program, niezależnie od rodzaju posiadanej licencji, tak naprawdę nabywamy licencję na użytkowanie. Jest to koncepcja, która powinna być jasna, aby uniknąć błędów i nieporozumień.
Ogólnie rzecz biorąc, licencje użytkowników można podzielić na dwie duże grupy: wolne oprogramowanie i oprogramowanie własnościowe, choć chcąc być bardziej precyzyjnym rozróżniamy nawet wiele typów, każdy z nich ma swoją własną charakterystykę. Zobaczmy je jeden po drugim poniżej:
Licencja na bezpłatne oprogramowanie
Licencje tej klasy pozwalają nie tylko na uruchomienie programu, ale także na badanie jego działania, ulepszanie go i dostosowywanie do własnych potrzeb. Z licencją wolnego oprogramowania użytkownik może również swobodnie je kopiować i rozpowszechniać.
Istnieje wiele dobrze znanych przykładów licencji wolnego oprogramowania. W tej kategorii należy uwzględnić dwa podtypy:
Ochrona przed prawami autorskimi
W tym przypadku warunki dystrybucji wolnego oprogramowania nie zezwalaj użytkownikom na dodawanie żadnych
dodatkowe ograniczenie lub wprowadzenie jakichkolwiek zmian podczas redystrybucji. Innymi słowy: kopie dystrybuowane muszą pozostać wolnym oprogramowaniem.
Brak praw autorskich
W przeciwieństwie do tego, wolne oprogramowanie, które nie jest chronione przez copyleft, ma: zgoda autora na rozpowszechnianie tego z dodawaniem dodatkowych modyfikacji i ograniczeń. Może to prowadzić do tego, że wersje programu tworzone podczas dystrybucji nie są już całkowicie bezpłatne. Oznacza to, że stałyby się częścią innych rodzajów licencji.
Licencja na oprogramowanie GPL
Mniejsza Powszechna Licencja Publiczna GNU lub GNU LGPL. Jest to bardzo szczególny rodzaj licencji, w zasadzie wolne oprogramowanie, chociaż nie ma silnego copyleft. Jego warunki pozwalają na integrację z niewolnymi modułami oprogramowania i nie utrudniają jego komercjalizacji.
Licencja oprogramowania Debiana
Jak wiele osób już wie, Debian GNU / Linux to darmowy system operacyjny opracowany przez tysiące wolontariuszy z całego świata. Twoja licencja na oprogramowanie (Wytyczne Debiana dotyczące wolnego oprogramowania) to umowa podpisana między Debianem a jego społecznością użytkowników oprogramowania, określająca szereg kryteriów. Oto niektóre z najważniejszych:
- Darmowa redystrybucja.
- Obowiązek dołączenia kodu źródłowego.
- Obowiązek niedyskryminowania żadnej osoby lub grupy ludzi. ani do nikogo
sposób korzystania z oprogramowania.
Licencja na oprogramowanie BSD
Jest to jeden z najbardziej liberalnych rodzajów licencji na oprogramowanie, jakie istnieją. Został stworzony specjalnie do dystrybucji oprogramowania Dystrybucja oprogramowania BerkeleyCharakteryzuje się nałożeniem bardzo nielicznych ograniczeń na sposób użytkowania, modyfikacji i redystrybucji oprogramowania.
Licencja na oprogramowanie MPL
Charakterystyki tych licencji są podobne do licencji BSD, choć nie tak liberalne. Są również bardzo dobrze znane, ponieważ są to licencje, które używają Mozilla Firefox, Mozilla Thunderbird I inni.
Licencja na oprogramowanie X.Org
30
to jest facet licencja hybrydowa, ponieważ obejmuje dystrybucje objęte licencją wolnego oprogramowania, a także inne dystrybucje, które nie są objęte licencją. Najbardziej znanym przykładem jest X Windows System, system stworzony w celu zapewnienia graficznego interfejsu dla systemów opartych na Uniksie.
Licencja freeware
Jest to licencja swobodnie oferowana przez autora do swobodnego używania i kopiowania, chociaż zgodnie z szczególne warunki jakie narzuca. Jednym z nich jest całkowity zakaz kopiowania lub sprzedaży osobom trzecim. Znane są przykłady tego typu licencji, takie jak: CCleaner, Adobe Flash lub Adobe Reader.
Istnieje kilka osobliwych wariantów Freeware, które dodają specjalne wymagania. Oto kilka przykładów:
- Donationware, który zaprasza użytkownika do wniesienia dobrowolnej darowizny.
- Karty pocztowe, zaprasza do wysłania listu pocztowego.
- Pielęgnacja, zaprasza do przekazywania darowizn na wsparcie akcji humanitarnych i solidarnościowych.
Licencja Shareware
Specyfiką licencji Shareware jest to, że pozwala użytkownikowi używać oprogramowania przez ograniczony czas lub na czas nieokreślony, ale z ograniczonymi funkcjami. Te przeszkody można usunąć, płacąc autorowi określoną kwotę. Nie zawiera kodu źródłowego, więc nie ma możliwości dokonania jakiejkolwiek modyfikacji. Istnieją trzy podtypy licencji Shareware:
- Trial, z ograniczeniem czasowym (jest to na przykład licencja używana przez popularny program antywirusowy z Kaspersky)
- Demo, z ograniczonymi funkcjami. Używany przez większość gier wideo.
- Adware, w tym reklamy.
Porzucenie licencji
Prawdopodobnie najciekawszy przypadek na tej liście. Ten rodzaj licencji jest tym, który dotyczy programy, które zostały porzucone przez ich autorów, będąc wolnymi od wszelkich praw autorskich (tak, autor musi to jasno określić). W ten sposób każdy użytkownik może korzystać z tych programów, wprowadzać w nich zmiany i udostępniać je.
Licencja na oprogramowanie OEM
Ten rodzaj licencji warunkuje jego wykorzystanie do zakupu lub nabycia produktu komputerowego;. Kupujący ma pełną swobodę w korzystaniu z oprogramowania, chociaż producenci mogą czasami narzucić pewne ograniczenia. Na przykład maksymalna liczba razy, kiedy można go ponownie zainstalować. Licencja Original Equipment Manufacturer Zwykle wiąże się to z przejęciem systemów operacyjnych.
Detaliczna licencja na oprogramowanie
Jest to płatna licencja, dzięki której kupujący może robić z oprogramowaniem prawie wszystko, co chce: instalować je bez ograniczeń, przypisywać je, a nawet sprzedawać.
Licencja na oprogramowanie zastrzeżone/komercyjne
Są to dwie różne licencje, ale bardzo podobne. W pierwszym (licencja na oprogramowanie własnościowe) autorem projektu jest ten, który określa prawa do kopiowania, modyfikacji i redystrybucji, warunki, które można odwołać w zamian za opłatę; druga (licencja na oprogramowanie komercyjne) jest przyznawana programom zaprojektowanym z myślą o komercjalizacji, chociaż może być całkowicie darmowa.